Naar inhoud springen

Neuchâtel (kanton)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Neuchâtel
Kanton in Zwitserland Vlag van Zwitserland
Kaart van Neuchâtel
Coördinaten 46°59'NB, 6°47'OL
Algemeen
Oppervlakte 803 km²
Inwoners
(31-12-2013)
176.241
(207 inw./km²)
Hoofdstad Neuchâtel
Politiek
Lid Zwitsers Eedgenootschap sinds 1815
Overig
Afkorting/kenteken NE
Talen Frans
Website Kanton Neuchâtel
Detailkaart
Kaart van Neuchâtel
Kaart met de belangrijkste infrastructuur van het kanton
Portaal  Portaalicoon   Zwitserland

Neuchâtel (Duits: Neuenburg) is een kanton in het westen van Zwitserland. Het heet officieel République et Canton de Neuchâtel (Republiek en Kanton Neuchâtel).

De inwoners van het kanton zijn voor twee derde protestant en verder voor het grootste gedeelte Rooms-katholiek.

Het kanton Neuchâtel ligt in de Zwitserse Jura, in het Franstalige westen van Zwitserland. Het grenst aan Frankrijk, aan het Meer van Neuchâtel en aan de kantons van Jura, Bern en Vaud.

Het kanton wordt opgedeeld in drie regio's. De wijnregio (Vignoble) ligt aan het meer. De regio Les Vallées ligt ten noorden daarvan. De grootste valleien liggen hier: Ruz vallei en Val de Travers (beide op 700 meter). De derde regio is de Neuchâteler bergregio op een hoogte van 900 tot 1065 meter. Hier liggen La Chaux-de-Fonds, Le Locle en La Brévine.

Het kanton is bekend om wijnen die aan het Meer van Neuchâtel worden gemaakt. Er is veeteelt en zuivelproductie maar voor paardenteelt is Neuchâtel het bekendst. Horlogeproductie is er van oudsher en recentelijk de fijnmechanica en de productie van microchips.

Moedertaal (2002):

22,9% van de bevolking van Neuchâtel heeft geen Zwitsers paspoort (2002).

Plaatsen en gebieden

[bewerken | brontekst bewerken]

De hoofdstad is Neuchâtel, maar met 31.360 inwoners is dit de tweede grootste stad van het kanton. Met 37.000 inwoners (2002) is de horlogestad La Chaux-de-Fonds in de Neuchâteler Jura de grootste. De derde stad is Le Locle met 10.247 inwoners.

Naast het Meer van Neuchâtel met de zonnige stranden en oevers en het voor buitenactiviteiten bekende Neuchâteler Jura (paardrijden bijvoorbeeld) is de regio rijk aan interessante historische industriële bezienswaardigheden: asfaltmijnen, onderaardse molens, een oude chocoladefabriek en het museum van de tijdmeting.

Het kanton is opgedeeld in vier geografische regio's. De districten van Neuchâtel werden op 31 december 2017 opgeheven.

Zie Geschiedenis van Neuchâtel (kanton) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De naam komt van het Romeinse Novum Castellum (nieuw kasteel). Rudolf III van Bourgondië heeft Neuchâtel genoemd in zijn testament (1032). De landen werden overgenomen door Ulrich von Fenis en tot 1373 behoorden al landen aan zijn familie. In 1405 gingen de steden Bern en Neuchâtel een verbond aan. Ongeveer een eeuw later werd het land van Neuchâtel aan de heersers van Fribourg gegeven en vervolgens in 1504 aan het Franse huis van Orléans-Longueville.

De Franse pater Guillaume Farel bracht de protestantse reformatie hier in 1530.

In 1707 erfde koning Frederik I van Pruisen de landen van Neuchâtel. Met uitzondering van 1806 tot 1814 (Napoleon) regeerde Pruisen over Neuchâtel tot 1848.

In 1815 sloot het kanton Neuchâtel zich aan bij het Zwitsers Eedgenootschap, hoewel het geen republikeins bestuur had. In 1848 werd echter na een vredige revolutie toch een republiek gevormd. Tot 1857 probeerde Frederik Willem IV van Pruisen het land vergeefs terug te krijgen.