Bolesław Markowski (polityk)

polski prawnik, ekonomista, minister

Bolesław Markowski (ur. 23 marca 1862 w Zawichoście, zm. 30 września 1936 w Kielcach) – polski prawnik, ekonomista, polityk, uczony oraz działacz samorządowy II Rzeczypospolitej.

Bolesław Markowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 marca 1862
Zawichost, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

30 września 1936
Kielce, Polska

Kierownik ministerstwa skarbu
Okres

od 19 września 1921
do 26 września 1921

Poprzednik

Jan Kanty Steczkowski

Następca

Jerzy Michalski

Kierownik ministerstwa skarbu
Okres

od 2 stycznia 1923
do 13 stycznia 1923

Poprzednik

Zygmunt Jastrzębski

Następca

Władysław Grabski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Bolesława Markowskiego na cmentarzu Starym w Kielcach

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Był synem Wiktora, urzędnika administracji carskiej w guberni kieleckiej i historyka amatora, współpracownika Słownika geograficznego Królestwa Polskiego, oraz oraz Celiny z Czernickich[1]. Naukę rozpoczął w 1871 r. w szkole przygotowawczej. Następnie w 1881 r. ukończył Męskie Gimnazjum Rządowe w Kielcach[2]. Po zdaniu matury, w latach 1882-1885 odbył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. We wrześniu 1885 r. podjął pracę zawodową, został p.o. sekretarza w prokuraturze Sądu Okręgowego w Kielcach. W 1897 r. został członkiem Komisji Podatkowej przy Kieleckiej Izbie Skarbowej, a w 1908 r. udzielał się w podkomisji finansów samorządowych mającej opracować zasady organizacji samorządu terytorialnego w Królestwie Polskim[1].

Markowski zaangażowany był także społecznie. Przyczynił się do założenia w 1903 r. Szkoły Handlowej w Kielcach, w której wykładał prawo handlowe. Ponadto działał na rzecz polszczenia szkół prywatnych w Królestwie Polskim. Działalność ta spotkała się z represjami i w 1906 r. został zwolniony ze stanowiska pisarza okręgowego[1].

W latach 1911–1918 pełnił funkcję dyrektora Kieleckiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu.

Wielka Wojna

edytuj

Podczas wojny stanął na czele Obywatelskiego Komitetu Pomocy. W latach 1916–1918 przewodniczył Radzie Miejskiej Kielc. W 1917 r. został członkiem Zarządu Związku Miast Królestwa Polskiego, a także Rady Stanu powołany przez Radę Regencyjną. Początkowo wszedł w skład biura organizacyjnego jej Departamentu Skarbu. Następnie przeszedł do Ministerstwa Skarbu rządu Jana Kucharzewskiego. Markowski zajmował się m.in. przygotowaniem projektu ustawy o finansach komunalnych. Ponadto wszedł w skład komisji, która miała przejąć od austriackich władz okupacyjnych administrację skarbową[1].

2 listopada 1918 r. wraz z Hermanem Wiesenbergiem, udał się do Lublina, aby przejąć urzędy skarbowe. Gdy dotarli na miejsce władz austriackich już nie było, więc Markowski zorganizował Wydział Lubelski MS w Warszawie[1].

II Rzeczpospolita

edytuj

Po odzyskaniu niepodległości, w 1919 r. został dyrektorem kieleckiego oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, a rok później zostając dyrektorem Izby Skarbowej w Kielcach. Następnie w 1921 r. został mianowany wiceministrem skarbu, pełnił tę funkcję do 1926 r. W ministerstwie zajmował się głównie kwestiami podatkowymi[1]. Markowski dwukrotnie pełnił funkcję kierownika resortu. Pierwszy raz po dymisji ministra Jana Kantego Steczkowskiego w 1921 r. oraz po odejściu Zygmunta Jastrzębskiego w 1923 r.

Podczas pracy w ministerstwie zajmował się także działalność publikacyjną. Pod jego kierownictwem wydano Prace Przygotowawcze do Ustawodawstwa Skarbowego współautorskich, a on sam wydał np. Z dziedziny skarbowości polskiej uwagi i roztrząsania (1925)[1].

Od 1921 r. był profesorem oraz kierownikiem katedry prawa skarbowego w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. Piastował w niej urzędy prorektora i rektora[1]. Po przejściu na emeryturę w 1931 roku wrócił do Kielc, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu społecznym, między innymi jako prezes Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, Towarzystwa Cyklistów i Towarzystwa Opiekuńczego Szpitala dla Dzieci.

Zmarł 30 września 1936 r. Został pochowany został na cmentarzu Starym w Kielcach, kwatera 5-A[3].

W 2022 roku z inicjatywy premiera Mateusza Morawieckiego grób Markowskiego został odrestaurowany. Cały projekt został zrealizowany przez Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego w Kielcach we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Życie prywatne

edytuj

Był żonaty z Eleonorą Piaskowską, z którą miał syna i córkę[1].

Upamiętnienie

edytuj

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i Paweł Grata, Bolesław Markowski (1862-1936), [w:] Zbigniew Girzyński, Jarosław Kłaczkow, Wojciech Piasek (red.), Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, wyd. pierwsze, Warszawa: Instytut De Republica, 2023, s. 384-385, ISBN 978-83-67253-59-8.
  2. A. Massalski, J. Szczepański, Słownik biograficzny zasłużonych nauczycieli i wychowanków. I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Kielce 2010, s. 99.
  3. Cmentarium – Spis zmarłych pochowanych na Cmentarzu Starym w Kielcach [online], cmentarium.sowa.website.pl [dostęp 2019-11-30].
  4. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
  5. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
  6. M.P. z 1921 r. nr 298, poz. 353.

Linki zewnętrzne

edytuj