Weimarmiasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, jedno z europejskich centrów kulturalnych.

Weimar
Ilustracja
Rynek w Weimarze (2006)
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Turyngia

Zarządzający

Peter Kleine

Powierzchnia

84,26 km²

Populacja (2020)
• liczba ludności
• gęstość


65 098
773 os./km²

Nr kierunkowy

03643

Kod pocztowy

99423, 99425, 99427, 99428

Tablice rejestracyjne

WE

Położenie na mapie Turyngii
Mapa konturowa Turyngii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Weimar”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, w centrum znajduje się punkt z opisem „Weimar”
Ziemia50°59′N 11°20′E/50,983333 11,333333
Strona internetowa

Historia

edytuj
 
Weimar w XVII wieku

Najstarsze wzmianki o Weimarze pochodzą z 899 r. W XIV wieku miasto znalazło się w posiadaniu Wettynów.

Na mocy postanowień traktatu lipskiego(inne języki) w 1485 r. Weimar znalazł się w granicach Elektoratu Saksonii ernestyńskiej linii Wettynów. W latach 1572–1809 stolica Księstwa Saksonii-Weimar, a następnie do 1918 r. stolica Księstwa Saksonii-Weimar-Eisenach. Od 1871 r. część zjednoczonych Niemiec. W 1899 r. uruchomiono przewozy tramwajowe, zlikwidowane w 1937 r. W latach 1919–1945 stolica kraju związkowego Turyngia.

Od nazwy miasta pochodzi nazwa okresu w niemieckiej historii, Republika Weimarska (1919−1933), gdyż konstytucja niemiecka została zredagowana właśnie w Weimarze – ówczesna stolica (Berlin) była w 1918 r. ogarnięta zamieszkami rewolucyjnymi i uznano, że nie jest bezpiecznym miejscem dla obrad Zgromadzenia Narodowego.

W czasie II wojny światowej w pobliżu znajdował się obóz koncentracyjny Buchenwald. Na początku 1945 r. miasto zostało w znacznym stopniu zniszczone wskutek bombardowań.

W 1945 roku miasto znalazło się w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec, by w 1949 r. zostać częścią NRD. W Weimarze miała siedzibę radziecka 8 Gwardyjska Armia. Od 1990 r. w granicach Republiki Federalnej Niemiec.

W roku 1991 zapoczątkował tutaj swoją działalność Trójkąt Weimarski.

Demografia

edytuj
Populacja
Rok Ogółem Mężczyźni Kobiety
2000 62 425 29 992 32 433
2010 65 479 31 598 33 881
2020 65 098 31 439 33 659

Źródło[1]:

Kultura i nauka

edytuj

Miasto było jednym z centrów niemieckiego oświecenia, mieszkali w nim czołowi przedstawiciele epoki literackiej zwanej klasyką weimarską: Johann Wolfgang von Goethe i Friedrich Schiller. W XIX wieku sławni kompozytorzy, tacy jak Franz Liszt, uczynili z Weimaru ośrodek życia muzycznego, a potem malarze i architekci, Henry van de Velde, Wassily Kandinsky, Paul Klee, Lyonel Feininger i Walter Gropius, przenieśli się tam i założyli ruch artystyczny Bauhaus, najważniejszą szkołę projektowania budynków w międzywojennych Niemczech. Wskutek turbulencji politycznych Bauhaus został w 1925 roku przeniesiony do Dessau[2]. W Wiemarze istnieje Muzeum Bauhausu, które w kwietniu 2019 przeniosło się do nowego budynku[3].

UNESCO wybrało Weimar na kulturalną stolicę Europy na rok 1999.

2 września 2004 w Weimarze miał miejsce tragiczny w skutkach pożar w Bibliotece Księżnej Anny Amalii znajdującej się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO. Biblioteka zawiera liczący ok. miliona pozycji zbiór książek, w tym kolekcję dzieł klasyków (m.in. Goethego), oraz kolekcję muzyczną księżnej i biblię Lutra z 1534 r. Spaleniu uległo 40–50 tys. tomów, straty materialne oszacowano na wiele milionów dolarów, straty dla kultury Niemiec i Europy są niewymierne.

W mieście znajdują się dwie uczelnie: Bauhaus-Universität Weimar oraz uczelnia muzyczna Hochschule für Musik Franz Liszt Weimar. Znajduje się tutaj również archiwum Goethego i Schillera (Goethe- und Schiller-Archiv).

W 2024 otwarto Muzeum Pracy Przymusowej w Czasach Narodowego Socjalizmu[4].

Gospodarka

edytuj

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, elektrotechniczny, metalowy, precyzyjny, poligraficzny, zabawkarski oraz meblarski[5].

Transport

edytuj

W Weimarze znajduje się dworzec kolejowy o randze ICE, dzięki czemu miasto ma bezpośrednie połączenia kolejowe pociągami dużych prędkości z innymi miastami.

Polacy w Weimarze

edytuj
 
Pomnik Adama Mickiewicza

W Weimarze studiowali m.in. lekarz i astronom Nataniel Mateusz Wolf, agronom Włodzimierz Adolf Wolniewicz i reżyser teatralny Tadeusz Pawlikowski. Nauki u wybitnego węgierskiego kompozytora epoki romantyzmu Ferenca Liszta pobierali tu polscy pianiści Józef Wieniawski[6], Karol Tausig i Moriz Rosenthal.

W 1774 roku w Weimarze urodził się polski filolog klasyczny Friedrich Christian Ludwig Tripplin.

W 1820 r. w Weimarze ogłoszono drukiem niemiecki przekład raportu Józefa Bema z 1819 roku o jego doświadczeniach z rakietami bojowymi[7].

W 1829 r. w Weimarze doszło do spotkania poetów Adama Mickiewicza i Johanna Wolfganga von Goethego[8]. Współcześnie w Parku nad rzeką Ilm stoi pomnik Adama Mickiewicza.

Osoby związane z miastem

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Weimarem.

Współpraca

edytuj

Miejscowości partnerskie[9]

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Bevölkerung, darunter Ausländer, nach Geschlecht und Kreisen in Thüringen. statistik.thueringen.de. [dostęp 2024-01-27]. (niem.).
  2. Bauhaus, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-05] (ang.).
  3. Bauhaus Museum Weimar – Klassik Stiftung Weimar [online], www.klassik-stiftung.de [dostęp 2020-01-05] (ang.).
  4. W Weimarze otwarto Muzeum Pracy Przymusowej [online], dzieje.pl [dostęp 2024-05-11] (pol.).
  5. Weimar, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-28].
  6. Józef Wieniawski [online], www.wieniawski.pl [dostęp 2017-11-27] (ang.).
  7. Bolesław Orłowski: Nie tylko szablą i piórem. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1985, s. 139, 154. ISBN 83-206-0509-1.
  8. Jerzy Krasuski, Polska-Niemcy. Stosunki polityczne od zarania po czasy najnowsze, Wrocław: Ossolineum, 2009, s. 152, ISBN 978-83-04-04985-7, OCLC 750890813.
  9. Współpraca.

Linki zewnętrzne

edytuj