Saltar al conteníu

Ennio Morricone

De Wikipedia
Ennio Morricone
Vida
Nacimientu Roma[1]10 de payares de 1928[2]
Nacionalidá Bandera d'Italia Italia
Residencia Roma
Muerte Roma[3]6 de xunetu de 2020[4] (91 años)
Sepultura Cimitero Laurentino (en) Traducir
Causa de la muerte fractura femoral (es) Traducir[5]
Familia
Padre Mario Morricone
Casáu con Maria Travia
Fíos/es
Estudios
Estudios Academia Nacional de Santa Cecilia (es) Traducir
Llingües falaes italianu[6]
Alumnu de Goffredo Petrassi
Oficiu
Oficiu direutor d'orquesta, pianista, compositor de bandas sonoras (es) Traducir, arreglista, compositor, trompetistaproductor musical
Llugares de trabayu Roma
Emplegadores Academia Nacional de Santa Cecilia (es) Traducir
Trabayos destacaos Il buono, il brutto, il cattivo
Once Upon a Time in the West
Premios
Nominaciones
Miembru de The Ennio Morricone Orchestra (en) Traducir[14]
Seudónimos Dan Savio y Leo Nichols
Xéneru artísticu música de cine
Instrumentu musical pianu
trompeta
Discográfica Virgin Records
IMDb nm0001553
enniomorricone.org
Cambiar los datos en Wikidata

Ennio Morricone (10 de payares de 1928Roma – 6 de xunetu de 2020Roma) foi un compositor y direutor d'orquesta italianu. Ye mundialmente conocíu por haber compuestu la banda sonora de más de 500 películes y series de televisión.

Les sos composiciones formaron parte de más de 20 películes gallardoniaes, como tamién pieces sinfóniques y corales. Destaquen, ente otros, los sos trabayos en películes del spaghetti western, de la mano del so amigu Sergio Leone, como Por un puñáu de dólares (1964), La muerte tenía un preciu (1965), El bonu, el feu y el malu (1966) o C'era una volta il West (1968). Sicasí, la so obra estender a ensame de xéneros de composición, convirtiéndolo asina n'unu de los compositores más versátiles de la historia del cine y tamién de los más influyentes del sieglu XX. Les sos composiciones pa Days of Heaven, The Mission o Cinema Paradiso son catalogaes como auténtiques obres maestres.[15]

Biografía

[editar | editar la fonte]

Nacíu en Roma, Morricone empezó a tocar la trompeta cuando yera neñu y estudiar na Academia Nacional de Santa Cecilia a la edá de nueve años. A los seis compunxera la so primer obra, polo tanto'l so padre, Mario Morricone, que yera músicu inscribió-y nesta academia. Cuando tenía doce años entró nun conservatoriu, inscribiéndose nun programa d'harmonía de cuatro años, qu'acabó en seis meses. El so diploma de trompeta recibir en 1946 y a partir d'esi añu empezó a trabayar profesionalmente componiendo la música de Il Mattino (La mañana). Dempués de graduase en 1954, empezó a ser un escritor pantasma, componiendo música pa películes, que s'atribuyíen a famosos músicos de la dómina. Llueu ganó popularidá por cuenta de la composición de música de fondu pa programes de radio y pocu dempués daría'l saltu a la gran pantalla.

Nos años cincuenta recibió un diploma n'instrumentación pa banda. Tamién-y foi dau pol tamién compositor Goffredo Petrassi un diploma en composición. En 1955, Morricone dedicar a iguar la música d'otros compositores que yá taben establecíos nel cine. Al poco tiempu, Sergio Leone, un amigu de la infancia de Morricone, riquir por que fuera el compositor de les bandes sonores de les sos películes. Xuntos crearon un puntu de vista distinta del Western tradicional cola película Un puñáu de dólares.

Nos años 80 y 90, Morricone siguió componiendo pa Leone, como en Once Upon a Time in America (1984). Tamién compunxo pa otros direutores como Roland Joffé en The Mission (1986), Brian de Palma en The Untouchables (1987) o Giuseppe Tornatore en Cinema Paradiso (1988). Otres composiciones más recién de calter notable son nes películes Malèna (2000), Campos d'Esperanza (2005) o Baarìa (2009).

Morricone recibió dos premios Grammy, dos Globos d'Oru, cinco BAFTA, diez David de Donatello, once Nastro d'argento y el Premiu de Música Polar en 2010, consideráu esti postreru como'l Nobel de la música. En 2007, recibió'l Óscar honoríficu «poles sos magnífiques y polifacétiques contribuciones nel arte de la música de cine», amás de ser nomáu al Óscar cinco veces na categoría d'Meyor banda sonora orixinal. A lo llargo de la so carrera, Morricone vendió más de 70 millones de discos.[16]

Premios principales

[editar | editar la fonte]

Premiu Óscar[17]

Añu Categoría Película Resultáu
1978 Meyor Banda Sonora Days of Heaven Nomáu
1986 Meyor Banda Sonora The Mission Nomáu
1987 Meyor Banda Sonora The Untouchables Nomáu
1991 Meyor Banda Sonora Bugsy Nomáu
2000 Meyor Banda Sonora Malèna Nomáu
2006 Óscar honoríficu N/D Ganador

Globos d'oru[18]

Añu Categoría Película Resultáu
1982 Meyor Cantar Orixinal Butterfly Nomáu
1985 Meyor Banda Sonora Once Upon a Time in America Nomáu
1987 Meyor Banda Sonora The Mission Ganador
1988 Meyor Banda Sonora The Untouchables Nomáu
1990 Meyor Banda Sonora Casualties of War Nomáu
1992 Meyor Banda Sonora Bugsy Nomáu
2000 Meyor Banda Sonora La leggenda del pianista sull'oceano Ganador
2001 Meyor Banda Sonora Malèna Nomáu

Premios BAFTA[19]

Añu Categoría Película Resultáu
1980 Premiu BAFTA Anthony Asquith a la meyor música de película Days of Heaven Ganador
1985 BAFTA a la meyor música orixinal Once Upon a Time in America Ganador
1987 BAFTA a la meyor música orixinal The Mission Ganador
1988 BAFTA a la meyor música orixinal The Untouchables Ganador
1991 BAFTA a la meyor música orixinal Cinema Paradiso Ganador

Premios Grammy.[20] En 2009, la 'Recording Academy', axencia qu'apurre los premios Grammy, incluyó la banda sonora de El bonu, el feu y el malu, de 1969, nel 'Grammy Hall of Fame'.[21]

Añu Categoría Película Resultáu
1988 Meyor Banda Sonora The Untouchables Ganador
1995 Meyor Banda Sonora Wolf Nomáu
1997 Meyor Banda Sonora L'uomo delle stelle Nomáu
1999 Meyor Banda Sonora Bulworth Nomáu
2014 Grammy Trustees Award Premiu pola trayeutoria na música Ganador

David de Donatello[19]

Añu Categoría Película Resultáu
1981 Meyor Banda Sonora Bianco, rosso y Verdone Nomáu
1981 Meyor Banda Sonora La storia vera della signora delle camelie Nomáu
1988 Meyor Banda Sonora Gli occhiali d'oro Ganador
1989 Meyor Banda Sonora Cinema Paradiso Ganador
1990 Meyor Banda Sonora Mio caru dottor Gräsler Nomáu
1991 Meyor Banda Sonora Stanno tutti bene Ganador
1993 Meyor Banda Sonora La scorta Nomáu
1993 Meyor Banda Sonora Jona che visse nella balena Ganador
1996 Meyor Banda Sonora L'uomo delle stelle Nomáu
1999 Meyor Banda Sonora La leggenda del pianista sull'oceano Ganador
2000 Meyor Banda Sonora Canone inversu Ganador
2001 Meyor Banda Sonora Malèna Nomáu
2006 Meyor Banda Sonora 50 aniversariu del David de Donatello Ganador
2007 Meyor Banda Sonora La desconocida Ganador
2010 Meyor Banda Sonora Baarìa Ganador
2013 Meyor Banda Sonora La migliore offerta Ganador

Nastro d'argento, apurríos pol 'Sindicatu Nacional Italianu de Periodistes de Cine'.[19]

Añu Categoría Película Resultáu
1965 Meyor Banda Sonora Por un puñáu de dólares Ganador
1967 Meyor Banda Sonora Uccellacci e uccellini Nomáu
1969 Meyor Banda Sonora C'era una volta il West Nomáu
1970 Meyor Banda Sonora Metti, una sera a cena Ganador
1971 Meyor Banda Sonora Metello Nomáu
1972 Meyor Banda Sonora Sacco y Vanzetti (película) Ganador
1985 Meyor Banda Sonora Once Upon a Time in America Ganador
1988 Meyor Banda Sonora The Untouchables Ganador
1989 Meyor Banda Sonora Cinema Paradiso Nomáu
1994 Meyor Banda Sonora Jona che visse nella balena Nomáu
1999 Meyor Banda Sonora La leggenda del pianista sull'oceano Ganador
2000 Meyor Banda Sonora Canone inversu Ganador
2001 Meyor Banda Sonora Malèna Ganador
2004 Meyor Banda Sonora Al cuore si comanda Nomáu
2007 Meyor Banda Sonora La desconocida Ganador
2008 Meyor Banda Sonora I demoni di San Pietroburgo Nomáu
2010 Meyor Banda Sonora Baarìa Ganador
2013 Meyor Banda Sonora La migliore offerta Ganador

Otros premios

[editar | editar la fonte]

Llistáu d'obres

[editar | editar la fonte]

Documentales[22]

[editar | editar la fonte]
  • 1962: Gli italiani e le vacanze
  • 1964: I malamondo
  • 1971: Oceano
  • 1974: Sesso in confessionale
  • 1975: Macáu
  • 1975: A Escola Aberta
  • 1976: Ariel Limon
  • 1978: Forza Italia!
  • 1980: The Fantastic World of M.C. Escher
  • 1982: Maya Plisetskaja
  • 1983: Pelota
  • 1989: 12 registi per 12 città
  • 1990: Ennio Morricone: la musica negli occhi
  • 1994: Roma Imago Urbis: Parte I - Il mitu
  • 1994: Roma Imago Urbis: Parte II - L'immortalità
  • 1994: Roma Imago Urbis: Parte III - Gli acquedotti
  • 1994: Roma Imago Urbis: Parte V - I volti
  • 1995: Roma Imago Urbis: Parte VI - Le gesta 039;'
  • 2001: Un altro mondu è possibile
  • 2002: Carlo Giuliani, ragazzo
  • 2002: I sogni nel mirino
  • 2006: Adolfo Celi, un uomo per due culture
  • 2009: Salvara Procida
  • 2013: Vengeance rides a horse

Videoxuegos

[editar | editar la fonte]

Otres composiciones

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. URL de la referencia: https://www.reuters.com/article/people-morricone/italian-composer-ennio-morricone-dies-report-idUSR1N2CT01N.
  4. URL de la referencia: https://www.lefigaro.fr/musique/le-compositeur-ennio-morricone-fidele-collaborateur-de-sergio-leone-est-mort-20200706.
  5. URL de la referencia: https://www.ilsecoloxix.it/cultura-e-spettacoli/2020/07/06/news/e-morto-ennio-morricone-aveva-91-anni-la-musica-ha-scritto-la-storia-del-cinema-1.39050039.
  6. Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: xx0002135. Data de consulta: 1r marzu 2022.
  7. «Nastri d'Argento» (italianu). Italian National Syndicate of Film Journalists. Consultáu'l 25 avientu 2013.
  8. URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1999.74.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20190330120507/https://www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1999.74.0.html. Data de consulta: 13 avientu 2019.
  9. «Dettaglio decorato» (italianu). presidencia de la República Italiana. Consultáu'l 25 avientu 2013.
  10. URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/2013.393.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20190718183450/https://www.europeanfilmacademy.org/2013.393.0.html. Data de consulta: 19 xineru 2020.
  11. URL de la referencia: http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=23. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20110715155815/http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=23. Data de consulta: 22 payares 2019.
  12. URL de la referencia: http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=22. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20110715155800/http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=22. Data de consulta: 16 payares 2019.
  13. URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/2005.103.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20190720123917/https://www.europeanfilmacademy.org/2005.103.0.html. Data de consulta: 24 avientu 2019.
  14. Data de consulta: 6 xineru 2020.
  15. Crisafulli, Chuck (23 de febreru de 2007). «Italian composer Morricone scores honorary Oscar» (inglés). Reuters. Consultáu'l 11 de xunu de 2014.
  16. «Morricone contro il metodo di insegnamento della musica a scuola» (italianu). Net1News (27 de xunetu de 2012). Consultáu'l 11 de xunu de 2014.
  17. «Awards data base, Ennio Morricone» (inglés). Oscars.org. Consultáu'l 13 de xunu de 2014.
  18. «Ennio Morricone» (inglés). Hollywood foreign press association - Official website of the Annual Golden Globe Awards. Consultáu'l 13 de xunu de 2014.
  19. 19,0 19,1 19,2 «Ennio Morricone awards» (inglés). IMDB. Consultáu'l 13 de xunu de 2014.
  20. «Past winners search» (inglés). Grammy.com. Consultáu'l 13 de xunu de 2014.
  21. «Grammy Hall of Fame» (inglés). Grammy.com. Consultáu'l 13 de xunu de 2014.
  22. 22,0 22,1 «Ennio Morricone filmography» (inglés). Internet Movie Database. Consultáu'l 31 de xunetu de 2014.
  23. «papa-francisco Ennio Morricone estrena espectacular “Misa” pal Papa Francisco» (12 de xunu de 2015). Consultáu'l 14 de xunetu de 2015.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]