Перайсьці да зьместу

Пантыян (папа рымскі)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Папа сьвяты
Пантыян
Pontian
Пачатак папства21 ліпеня 230
Канец папства28 верасьня 235
ПапярэднікУрбан I
НаступнікАнтэр
СупрацьстаяўГіпаліт
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся невядома
Памёр кастрычнік 235
Сардынія, Рымская імпэрыя
Пахаваны
Дэнамінацыякаталіцтва[1]
Заняткікаталіцкі сьвятар
Сьвяты́
Дзень памяці13 жніўня
19 лістапада
Шанаваны ўУсходнія Праваслаўныя цэрквы, Каталіцкая царква з 1969 року
Каталіцкая царква да 1969 року

Пантыян (па-лацінску: Pontianus; ? — кастрычнік 235) — біскуп рымскі (230—235)[2].

Зьвесткі пра Пантыяна дайшлі да нас дзякуючы страчанаму папскаму летапісу, цытаванаму ў Каталёгу Лібэрыюса(en) рымскіх біскупаў, складзенаму ў IV стагодзьдзі. Паводле «Liber Pontificalis», Пантыяна быў рымскім грамадзянінам і меў бацьку на ймя Кальпурніюс. Раньні гісторык царквы Эўсэбіюс Кесарыйскі пісаў, што ён кіраваў цягам шасьці гадоў[3].

Пантыянаў пантыфікат за талерантным імпэратарам Сэвэрусам Аляксандрам быў параўнальна мірным. Ён старшыняваў на рымскім сынодзе, які падтрымаў выгнаньне Арыгена і замену александрыйскім біскупам Дымітрыюсам у 230 ці 231[2][3]. Паводле Эўсэбіюса, наступны імпэратар, Максімінус, спыніў палітыку талерантнасьці да хрысьціянства свайго папярэдніка[4]. І Пантыян, і антыпапа Гіпаліт Рымскі былі арыштаваныя і накіраваныя на працы ў шахтах Сардыніі[5], што фактычны азначала сьмяротны вырак[6].

Пантыян, усьведамляючы гэта, 28 верасьня 235 року зьняў зь сябе біскупскія паўнамоцтвы (першае ў гісторыі папскае зрачэньне), каб даць магчымасьць абраць пераемніка рымскай царквы; дата абдыкацыі занатаваная ў Каталёгу Лібэрыюса. Гэтая падзея скончыла схізму, якая існавала ў Царкве цягам васемнаццаці гадоў. Пантыяна забілі да сьмерці кіямі[3][5], не ўратаваўся таксама і Гіпаліт.

Ушанаваньне памяці

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 236 або 237 року папа Фабіян перавёз парэшткі Пантыяна і Гіпаліта ў Рым, дзе першы быў пахаваны ў папскай крыпце катакомбаў сьвятога Калікста на Апіевай дарозе[5][7]. У 1909 выяўленая пліта над ягонай магілай з надпісам па-грэцку: Ποντιανός Επίσκ (Пантыянус Эпіск, то бок эпіск. Пантыянус). Іншай рукой быў выразаны надпіс «Μάρτυρ» («мучанік»[2]).

Ва Ўсходніх Праваслаўных цэрквах і рыма-каталіцкім календары з 1969 року Пантыяна і Гіпаліта шануюць разам 13 жніўня[8][9]. У каталіцкіх цэрквах са старымі календарамі накшталт Агульнага рымскага календару 1960 року успамін Пантыяна адзначаецца 19 лістапада[10].

  1. ^ Catholic-Hierarchy.org (анг.)USA: 1990.
  2. ^ а б в Kirsch, Johann Peter (1911). «Pope St. Pontian» in The Catholic Encyclopedia. Vol. 12. New York: Robert Appleton Company.
  3. ^ а б в  Kelly, J.N.D. The Oxford Dictionary of Popes. — Oxford: Oxford University Press. — С. 16.
  4. ^  Papandrea, James L. Reading the Early Church Fathers: From the Didache to Nicaea. — Paulist Press, January 23, 2012. — ISBN 978-0809147519
  5. ^ а б в Fr. Paolo O. Pirlo, SHMI Sts. Pontian & Hippolytus // My First Book of Saints. — Sons of Holy Mary Immaculate – Quality Catholic Publications, 1997. — С. 179—180. — ISBN 971-91595-4-5
  6. ^ G. W. Clarke, «Some Victims of the Persecution of Maximinus Thrax», Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 15, H. 4 (November 1966): pp. 445—453.
  7. ^ McBrien, Lives of the Popes, 45.
  8. ^ http://www.orthodoxengland.org.uk/stdaug.htm
  9. ^ Calendarium Romanum (Libreria Editrice Vaticana 1969), p. 146
  10. ^ Catholic Encyclopedia.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Пантыян (папа рымскі)сховішча мультымэдыйных матэрыялаў