Сіныйджу (горад)

Горад Сіныйджу кар. 신의주시, 新義州市 Краіна  КНДР Каардынаты 40°06′ пн. ш. 124°24′ у. д.HGЯO Заснаваны 2002 Плошча 1 309 км² Вышыня цэнтра 1 м Насельніцтва 359 341 чал. (2008)[1][2] Часавы пояс UTC+9 Сіныйджу на карце КНДР

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сіныйджу, Шынгішу (кар. 신의주시, 新義州市) — горад у КНДР, адміністрацыйны цэнтр правінцыі Пхёнан-Пукто^[3]. Частка горада ўваходзіць у спецыяльны адміністрацыйны рэгіён Сіныйджу, які быў створаны ў 2002 годзе як эксперымент па ўвядзенні ў краіне рынкавай эканомікі.

Знаходзіцца на адлегласці каля 4 кіламетраў ад вусця ракі Амнакан^[3] (па якой праходзіць мяжа з КНР).

Вышыня горада над узроўнем мора — прыблізна адзін метр. Сярэдняя тэмпература — каля 9 °C.

Падчас японскага праўлення атрымаў статус буйнога паселішча. Размяшчаўся ў 11 кіламетрах на захад ад старога горада Ыйджу, ад якога і атрымаў сваю назву (Сіныйджу, гэта значыць «новы Ыйджу»). Стаў развівацца як порт, выкарыстоўваючы раку Амнакан для транспарціроўкі драўніны.

Пасля ��абудовы дамбы Супхен вышэй па цячэнні ракі тут атрымала развіццё хімічная прамысловасць.

Распачатая ў 1937 годзе вайна ў Кітаі прывяла да развіцця цяжкай прамысловасці на Карэйскім паўвостраве. Японскі канцэрн Ніціцу стварыў «заходнекарэйскі прамысловы раён» (Сіныйчжу — Пхеньян — Цынампха), для будаўніцтва ў якім прадпрыемстваў цяжкай прамысловасці праводзілі гвалтоўныя мабілізацыі рабочых^[4].

Цяжкую шкоду нанесла паветраная бамбардзіроўка падчас Карэйскай вайны, але з тых часоў горад быў адноўлены. У заходняй гісторыі горад часта згадваецца, як месца падушанага савецкімі войскамі 23 лістапада 1945 года выступа мясцовых вучняў, якія пратэставалі супраць зняцця з працы дырэктара школы, пры гэтым было забіта каля 200 чалавек^[5].

У сярэдзіне 1970-х гадоў горад з’яўляўся буйным цэнтрам лёгкай прамысловасці (тут дзейнічалі тэкстыльныя, абутковыя, швейныя і парфумерныя прадпрыемствы), машынабудавання, хімічнай (вытворчасць штучных валокнаў, пластмас і інш.), лесапільны і цэлюлозна-папяровай прамысловасці. Таксама тут мелася вытворчасць будаўнічых матэрыялаў і завод эмаляванага посуду^[3].

З’яўляецца важным цэнтрам лёгкай прамысловасці ў КНДР.

Большая частка гандлю КНДР і КНР праходзіць праз Сіныйджу.

Транспартны вузел^[3]. Сіныйджу злучаны з кітайскім горадам Даньдун праз раку Амнакан мостам «кітайска-карэйскага сяброўства». Горад — канчатковы прыпынак на лініі чыгункі Гёнгуі (вядомы ў КНДР як П’ёнгуі), на якім пасажыры бесперасадачных вагонаў паведамленнем Пекін — Пхеньян праходзяць мытны кантроль.

Да Сіныйджу можна дабрацца з Пхеньяна па паветры, па чыгунцы або па аўтамабільнай дарозе.

У горадзе ёсць Сярэдняя школа Сіныйджу, Камерцыйная Сярэдняя школа Сіныйджу, Усходняя Сярэдняя школа, універсітэт лёгкай прамысловасці Сіныйджу, універсітэт медыцыны Сіныйджу і універсітэт адукацыі Сіныйджу.

«Манумент вызвалення» — мемарыял савецкім воінам, загінулым пры вызваленні Карэі ад японскай акупацыі^[6].

Павільён Танггун, вадаспад і гарачыя ключы.

У горадзе выдаецца рэгіянальная газета «Пхёнбук ільба». Таксама Сіныйджу з’яўляецца адным з трох гарадоў, у якім праведзены доступ да паўночнакарэйскай IPTV-сістэмы «Манбан», якая адкрывае доступ да ўсіх чатырох тэлеканалаў і Цэнтральнага радыё, а таксама спецыяльным відэатэкам.

• Шингишу // Шахта — Ь. — М. : Советская энциклопедия, 1933. — С. 412. — (Большая советская энциклопедия : [в 66 т.] / гл. ред. О. Ю. Шмидт ; 1926—1947, т. 62).